Ivo Bonajo, Rijksoverheid
“Als Programmamanager Duurzame Bedrijfsvoering ben ik dagelijks bezig met het verduurzamen van de Rijksoverheid. Want als wij dat van de buitenwereld verwachten, moeten we zelf het goede voorbeeld geven. Duurzaam inkopen is daar een onderdeel van, maar het gaat ook om gedrag en het gebruik en beheer van spullen bijvoorbeeld."
"De overheid koopt per jaar voor zo’n 13,5 miljard euro in. Dat is een enorm bedrag. Het RIVM heeft recent berekend dat alle overheden verantwoordelijk zijn voor zo’n 18% van de klimaatimpact in Nederland. Dus door onder meer duurzaam inkopen kunnen wij als overheid een belangrijke bijdrage leveren aan het verkleinen van de klimaatimpact.
In het klimaatakkoord is daarom een hoofdstuk opgenomen met specifieke doelstellingen voor het “bedrijf” Rijksoverheid. Ook willen wij via de inkoopstrategie ‘Inkopen met Impact’ de gevolgen van de klimaatverandering aanpakken. En tegelijkertijd de ontwikkeling naar een circulaire duurzame economie versnellen. ‘Inkopen met Impact’ is zelfs door de ministerraad vastgesteld. Dat heeft het initiatief veel meer legitimiteit gegeven. Het beleid vraagt nu van ons dat alles duurzamer moet.
We kopen op vele vlakken in. Denk aan energie, ICT, gebouwen, cateringdiensten en vervoer. Daarbinnen ben ik bezig om alles en iedereen continu te stimuleren om dat zo duurzaam mogelijk te doen. Een hele mooie missie! En vergeet niet: alles wat voor ons duurzaam inkopen betekent, betekent voor het bedrijfsleven verkoop. Dus dat creëert ook nog eens werkgelegenheid.
In de catering sturen we aan op steeds duurzamere producten en diensten. We stellen hoge duurzaamheidseisen aan ons voedsel. Tegenwoordig hebben we meer plantaardige eiwitten in de menu’s. En we stellen onszelf ook de vraag: moet elk product tot het einde van de opening van de kantine beschikbaar zijn? Nee, want zo voorkomen we veel verspilling. Vleesproducten zitten ook niet altijd meer in de menu’s voor vergaderingen. Broodjes tijdens een vergadering? Voorheen werden die besteld en bleef er altijd veel over. Nu worden die steeds vaker tijdens een vergadering ter plekke bereid. Dan is het aantal dus alleen afhankelijk van de vraag.
Ik vind de ICT ook een mooi voorbeeld. De overheid gebruikt veel hardware (energiezuinige apparaten!), maar heeft ook veel digitale diensten. Die diensten - bijvoorbeeld DigiD - draaien op datacenters en ook daar gebruiken we hernieuwbare energie en willen we warmte terug leveren aan de omgeving. Of gebruik een laptop in plaats van drie, gewoon vier jaar. Daar zit al zoveel duurzaamheidswinst in.
De toekomst van de verduurzaming van de Rijksoverheid? De startupfase is wat mij betreft geslaagd. De uitdaging is nu om nog veel meer volume te gaan maken. Dat betekent dat meer mensen dagelijks in hun werk iets met duurzaamheid moeten gaan doen. Dat gaat soms moeilijk zijn en vraagt om investeringen. Maar goed, de urgentie is hoog. Dus we moeten wel.”